UWAGA! Zanim podniesiesz ptaka z ziemi, upewnij się, że nie jest to podlot!

Jak wynika z ustawy o ochronie przyrody, rannego ptaka możemy schwytać, by udzielić mu pomocy weterynaryjnej i przemieścić go do ośrodka rehabilitacji. Natomiast nie można nam samodzielnie udzielać pomocy ptakom poprzez przetrzymywanie ich w niewoli w domu lub gospodarstwie do momentu wypuszczenia na wolność. Przepis z jednej strony jest słuszny, bo chroni ptaki przed nielegalną hodowlą, z drugiej strony - kompletnie nie ma odniesienia do polskich realiów. Bo w Polsce ciągle brakuje azyli dla ptaków. Na przykład w całym Trójmieście nie ma żadnego azylu dla rannych ptaków! (ogród zoologiczny od czasów ptasiej grypy rannych ptaków też nie przyjmuje). I co z tego, że warszawski ogród zoologiczny ma najlepszy azyl dla ptaków w Polsce, skoro pani Kowalska z Gdańska nie zawiezie tam rannego lub wyrzuconego z gniazda jerzyka, bo jest to zdecydowanie za daleko. Oczywiście zawsze można przewieźć ptaka do nieco dalszego ośrodka (azylu) rehabilitacji.

Zawiezienie rannego ptaka do weterynarza też nie zawsze skutkuje tym, czego byśmy oczekiwali. O ile bowiem weterynarzy w Polsce jest niemało, o tyle tych umiejących postępować z ptakami prawie nie ma! Wskutek tego sprawa często kończy się uśpieniem ptaka. Nie słyszałem też o przypadku, żeby weterynarz przyjął i samodzielnie wychowywał pisklę (zapewne pojedyncze takie zdarzenia miały miejsce – ale to na pewno margines). Do tego dochodzi jeszcze jedna rzecz: za wizytę u weterynarza trzeba będzie zapłacić z własnej kieszeni (za wizytę w azylu nie).

Muszę się zgodzić z wieloma specjalistami w dziedzinie ptasiej ochrony zdrowia, że samodzielne wychowywanie ptaków (oprócz tego, że nielegalne) zazwyczaj kończy się dla ptaka fatalnie... Stąd wykarmianie piskląt czy ptaków chorych najlepiej zostawić specjalistom.

Jak trzymać znalezionego ptaka?

Kolejną bardzo ważną sprawą jest to, jak trzymać znalezionego ptaka, by nie zrobić mu krzywdy. Jest to bardzo istotne, ponieważ niektóre gatunki, jak na przykład zięby czy dzwońce, są bardzo delikatne i ściskając je zbyt mocno, możemy je nawet zabić. Najprościej będzie ująć to tak: głowa ptaka powinna się znajdować między palcami wskazującym a środkowym, natomiast nogi i tułów powinny być przytrzymywane palcami: serdecznym, małym i kciukiem, w taki sposób, by grzbiet ptaka był oparty o środek dłoni. Najlepiej to zobaczyć na zdjęciu.

Bezpieczny transport

Jak transportować ptaki do weterynarza lub do azylu? Ptaki transportujemy w kartonie z wyciętymi otworami wentylacyjnymi. Na dno kartonu można położyć siano, słomę, papier toaletowy czy ręcznik papierowy. Nie może to być wata ani tkanina, ponieważ ptaki mogą się zaplątywać w ich włókna, co może pogorszyć ich stan. Pudełko powinno być na tyle duże, żeby ptak mógł się w nim obrócić, nie powinno być jednak zbyt duże, ponieważ szamocący się ptak może sobie zrobić krzywdę.

Czym karmić znalezionego ptaka?

Pomijając aspekt prawny, przedstawię teraz przepis na doraźną karmę dla ptaków, jaką znalazłem w książce pana Dariusza Graszka-Petrykowskiego pt. „Ptaki w twoim ogrodzie” (którą to książkę z czystym sumieniem polecam).

Składniki doraźnej karmy dla ptaków:

• ser biały pełnotłusty (twaróg) 300g
• glukoza w proszku (z apteki) 30g (2łyżki stołowe)
• mąka ryżowa 15g
• mąka kukurydziana 15g
• Vitaral (Polfa) 1 drażetka (pozbawiona polewy)

Wszystkie składniki należy dokładnie wymieszać. Z drażetki witaralu najpierw trzeba zmyć polewę, następnie resztę drażetki dokładnie zetrzeć i dodać do pozostałych składników. Mieszankę można przetrzymywać w lodówce do 7 dni. Ptaki karmimy kulkami mieszanki nabitymi na wykałaczkę bądź pincetą. Po każdej kuleczce ptaka należy napoić kroplą czystej wody (najlepiej użyć pipety). Pisklęta powinno się karmić mniej więcej co godzinę. Ptakom drapieżnym podajemy surowe, świeże mięso; nigdy solone czy wędzone, które jest dla ptaków zabójcze.